Een blik is genoeg

Hoe kijk je naar mensen, in dit geval degenen die hun laatste dagen of weken in een hospice doorbrengen? Dat is de vraag die Marieke zichzelf eigenlijk niet eens meer hoeft te stellen. “Men hoeft er niet over te praten, ik zie hoe de bewoners eraan toe zijn en hoe ze zich op dat moment voelen. Dat gevoel ontwikkel je hier snel genoeg. En praten hoeft sowieso niet altijd, een blik is vaak genoeg”, is haar ervaring.

Opvallende trend van de laatste jaren is dat het aantal opnames in het hospice groeit. De reden weet voorzitter Piet Hein Debets wel. “De vergrijzing neemt steeds grotere vormen aan, de vangnetten worden daarentegen alleen maar kleiner en meer mensen wonen alleen thuis. Logisch dat de druk op de hospices landelijk gezien groter wordt.”

In Vrijheid’ Waterland kijkt deze week terug op het feit dat het hospice tien jaar lang een veilige plek is waar de bewoner volledig zichzelf kan zijn en op geheel eigen wijze afscheid kan nemen van het leven.

Beoordeeld als een warm bad

“Hier willigen wij de wensen van de bewoners in. Als iemand graag een sigaretje wil roken, prima. Als een bewoner trek heeft in een zoute haring of zin heeft in een roze koek, pakt een van de vrijwilligers de fiets naar het winkelcentrum en haalt een haring of een pak roze koeken. De wens van de bewoner staat centraal, tot het allerlaatste moment. In de achterliggende tien jaar hebben we ongeveer 600 opnames gehad en in alle gevallen hebben we het zo comfortabel mogelijk gemaakt. En dat ons werk gewaardeerd wordt bewijst het gemiddelde cijfer dat we via reviews krijgen, een 9. We worden beoordeeld als een warm bad en dat maakt ons apetrots”, aldus Marieke.

Dat brengt Piet Hein Debets onmiddellijk op de rol die de vrijwilligers spelen in het hospice. “In Vrijheid bestaat dankzij de gratie van de vrijwilligers. We zijn in de gelukkige omstandigheid om een beroep te kunnen doen op zo’n 85 vrijwilligers. Zij werken in vier shifts per dag en in de nacht zijn professionals van De Zorgcirkel verantwoordelijk. Al deze mensen zijn goud waard. Zonder hen kunnen we nooit bestaan. Ze zijn allemaal heel verbonden en betrokken, sommigen werken er al vanaf het begin.”

Waardig afscheid

Aansluitend op de comfortabele wijze waarop de bewoners hun laatste levensdagen doorbrengen in het hospice hoort ook een waardiger manier van afscheid nemen. In de hal van het hospice staan vier kaarsen. Deze refereren aan het aantal kamers. Indien een bewoner overlijdt, wordt de kaars aangestoken die bij de betreffende kamer hoort. Als de kist met de overledene in de hal staat, spreekt een van de coördinatoren een woordje tot de aanwezige familieleden. Vervolgens wordt gevraagd wie van hen de kaars wil uitblazen. “Die momenten maken heel veel indruk bij de naasten en dat wordt na afloop geroemd en beschreven in het dagboek”, beschrijft Marieke de uitgeleide.

Veiling en tombola

Op donderdagavond 16 november staat een volle kleine zaal van theater de Purmaryn stil bij vele mooie, ontroerende, indrukwekkende en andere helder op het netvlies staande momenten in tien jaar Hospice ‘In Vrijheid’ Waterland. Marieke Zwart en Piet Hein Debets hopen bovendien dat er tijdens de veilig flink geboden gaat worden op de mooie kavels bij de veiling en dat op grote schaal lootjes worden gekocht voor de tombola. Piet Hein: “We hebben geweldig veel medewerking gehad van het bedrijfsleven. De aanwezigen kunnen bieden op prachtige kavels, waaronder een weekend rijden in een Mercedes Benz en een exclusief bezoekje van Sinterklaas aan huis of bedrijf. En ook in de tombola hebben we mooie prijzen weg te geven.”

Het hospice moet op deze manier proberen aan extra geld te komen. Een bewoner betaalt 48 euro per dag en dat is lang niet voldoende. Debets tot slot: “We krijgen heel soms een legaat, maar daar wordt over het algemeen (groot) onderhoud van betaald. En om van 48 euro per dag een hospice te runnen, is bijna geen doen dus zijn we bijzonder blij met donaties en acties van derden.”